Asjerah

(oorspronkelijk: Asjrata)

De discussie laait weer op - Jahweh had een vrouw: Asjerah
Scientias, geschreven door Caroline Hoek op 21 maart 2011 (www.scientias.nl)

Ze heet Asjerah en zou de vrouw van God zijn. De Israëlieten vereerden haar naast God - oftewel Jahweh - in de tempel (haar oorspronkelijke naam was: 'Asjrata'). Met die conclusie komt onderzoeker Dr. Francesca Stavrakopoulou (Senoir Lecturer in Hebrew Bible Studies, University of Exeter) in een nieuwe driedelige documentaire van de BBC. En ze wakkert daarmee een oude en gevoelige discussie aan. De wortels van deze discussie liggen in 1967 toen Raphael Patai als eerste historicus opmerkte dat de oude Israëlieten in één tempel twee verschijningen van God vereerden: Jahweh en een vrouwelijke variant: Asjerah.

Documentaire
Francesca Stavrakopoulou beet zich in die conclusie vast en zocht het uit. Het resultaat: tal van boeken, lezingen en wetenschappelijke papers. Al die studies en de opmerkelijke conclusie die daaruit voortkomt, staat nu weer in het middelpunt van de belangstelling. Het onderzoek vormt namelijk de basis van een driedelige documentaire die deze week in Engeland van start is gegaan.

Vrouw
"Je kunt hem kennen als Jahweh, Allah of God," laat Stavrakopoulou in een verklaring weten. "Maar over één ding zijn de Joden, Moslims en Christenen het eens: er is er maar één van. Hij is een solitaire figuur, een eenling, een universele maker, niet een God onder velen." Maar haar onderzoek laat iets anders zien. "Na jaren van onderzoek naar de geschiedenis en religie van Israël ben ik tot de kleurrijke en ietwat oncomfortabele conclusie gekomen dat Jahweh een vrouw had."

Teksten
Die conclusie is gebaseerd op oude teksten, amuletten en beeldjes die onder meer in Ugarit (het huidige Syrië) zijn opgegraven. De opgravingen tonen aan dat Asjerah een belangrijke godin was die onder meer ging over de vruchtbaarheid.

Verband
Er zijn zelfs teksten teruggevonden die de God van de Israëlieten in verband zouden brengen met Asjerah. Zo ontdekte Stavrakopoulou een inscriptie waarin iemand om een zegen vraagt. Dat verzoek is gericht aan 'Jahweh en Zijn Asjerah.'
Ook in de Bijbel zou Asjerah enige malen terugkomen. Toch zijn er verwoede pogingen gedaan om haar uit de Bijbel en de gehele geschiedenis te wissen. Zo rond 586 voor Christus zou het monotheïsme zijn opgekomen en werd Asjerah 'verwijderd'.

Zoals gezegd: het blijft een oude discussie. Dat wil zeggen dat het verhaal nog een kant heeft. Zo merken veel historici terecht op dat Asjerah in geen enkele tekst expliciet als godin wordt benoemd. Ze zou dan ook nooit als de gelijkwaardige van God zijn gezien. Wat was ze dan wel? Volgens deskundigen zou ze eerder een cultusobject zijn geweest dat niet als god, maar als een bemiddelende entiteit tussen de mens en Jahweh werd gezien. Ze wijzen erop dat belangrijke profeten als Elia en Eliza waarschuwen voor afgoden zoals Baäl, maar met geen woord over Asjerah reppen. Dat zou aantonen dat deze niet als god werd gezien.

Mengvorm
In de verschillende gebieden zou de naam van de moedergodin geweest zijn: Asjtoreth, Elath, Asjratoe, Atirat, Ninlil, Soed en Asjerah, terwijl de vadergod Enlil, Iloe Koer-gal, Asjoer, Amoerroe, El Elyon, El Sjaddai en Jehova (Jahweh) was. Hun zoon Hadd was in de regio bekend onder de naam Baäl ('Heer').

In Samaria stond deze Baäl bekend als Baäl-zebul (Baäl-zebub), wat 'Verheven Heer' betekent (2 Koningen 1:2). In het christelijke Nieuwe Testament wordt de titel gecorrumpeerd (vervalst), zodat de naam gekwalificeerd wordt als het ''Hoofd van de Duivels'. Jehova's dochter Anath wordt in Jeremia 44:15-19 beschreven in haar rol van Koningin van de Hemelen.

Concurrenten
In het O.T. komt de naam van de godheid Asjtoreth (Vrouwe Asjerah van de Zee, Voortbrengster van de Goden) onder verschillende namen maar liefst 40 keer voor. Ze verschijnt ook in de Tell-el-Amarna-kleitabletten van de Egyptische farao's. Ze was een Mesopotamische godheid, evenals El-Jehova (synoniem met de Soemerische Enlil), de god van de joden.


Encyclopedia Brittanica

El is the general term for 'deity' in Semitic languages as well as the name of the chief deity of the West Semites. In the ancient texts from Ras Shamra (ancient Ugarit) in Syria, El was described as the titular head of the pantheon, husband of Asherah, and father of all the other gods (except for Baal). His most common epithet was 'the Bull,' but he was also sometimes called 'Creator/Possessor of Heaven and Earth.' Although a venerable deity, he was not active in the myths, which primarily concerned his daughters and sons.
He was usually portrayed as an old man with a long beard and, often, two wings. He was the equivalent of the Hurrian god Kumarbi and the Greek god Cronus. In the Old Testament, El is commonly used as a synonym for Yahweh and less commonly as the general term for 'deity.'

Asherah, ancient West Semitic goddess, consort of the supreme god. Her principal epithet was probably 'She Who Walks on the Sea.' She was occasionally called Elath (Elat), 'the Goddess,' and may have also been called Qudshu, 'Holiness.' According to texts from Ugarit (modern Ras Shamra, Syria), Asherah's consort was El, and by him she was the mother of seventy gods.
As mother goddess she was widely worshiped throughout Syria and Palestine, although she was frequently paired with Baal ('Lord'), who often took the place of El; as Baal's consort, Asherah was usually given the name Baalat. Inscriptions from two locations in southern Palestine seem to indicate that she was also worshiped as the consort of Yahweh.
The word 'asherah' in the Old Testament was used not only in reference to the goddess herself, but also to a wooden cult object associated with her worship.


terug naar Jezus

terug naar God als man en vrouw







^