Jung - psyche, bewustzijn en onbewuste

Jung - Collected Works, Vol. 8, par. 321-325

Carl Gustav Jung (1875-1961)
psychiater en schrijver
We moeten drie niveau's in de psyche onderscheiden: 1. het bewustzijn, 2. het persoonlijke onbewuste, 3. het collectieve onbewuste.

1. Het persoonlijke onbewuste bevat ... vergeten of onderdrukte inhouden, of indrukken die te zwak waren om het bewustzijn te bereiken.

2. Het collectieve onbewuste is een erfenis van onze voorouders ... niet individueel maar gemeenschappelijk voor alle mensen en is de echte basis van de psyche. ...
Men is het erover eens, dat het onmogelijk is het levende organisme te begrijpen los van zijn relatie met de omgeving. ... Hetzelfde geldt voor de psyche. Haar bijzondere organisatie moet nauw aansluiten aan de omstandigheden van de omgeving. We moeten verwachten dat het bewustzijn reageert op en zich aanpast aan het heden omdat het dat deel is van de psyche dat hoofdzakelijk betrokken is bij de gebeurtenissen van het moment.

3. Maar van het collectieve onbewuste, zijnde een tijdloze en universele psyche, zouden we reacties verwachten op universele en constant aanwezige toestanden, of het nou psychologische, fysiologische of fysiek is. Het collectieve onbewuste, voor zover we er iets van kunnen zeggen, schijnt te bestaan uit mythologische motieven of oerbeelden; deze vinden hun vertolking in de mythgen van alle volkeren. In feite kan de gehele mythologie opgevat worden als een soort projectie van het collectieve onbewuste.
We zien dat bijvoorbeeld heel duidelijk als we kijken naar de sterrebeelden aan de hemel, waarvan de oorspronkelijke, chaotische vormen tot zinvolle beelden werden door de erop geprojecteerde beelden. Dit verklaart de invloed van de sterren zoals de astrologen die zien. Deze invloeden zijn onbewuste, introspectieve waarnemingen van de activiteiten van het collectieve onbewuste.


Volgorde van de alinea's aangepast:

We moeten drie niveau's in de psyche onderscheiden: 1. het bewustzijn, 2. het persoonlijke onbewuste,
3. het collectieve onbewuste.

1. Men is het erover eens dat het onmogelijk is het levende organisme te begrijpen los van zijn relatie met de omgeving. ... Hetzelfde geldt voor de psyche. Haar bijzondere organisatie moet nauw aansluiten aan de omstandigheden van de omgeving.
We moeten verwachten dat het bewustzijn reageert op en zich aanpast aan het heden omdat het dat deel is van de psyche dat hoofdzakelijk betrokken is bij de gebeurtenissen van het moment.
(m.a.w. de 'psyche' of 'het bewustzijn' is de geest die met zijn vermogens werkzaam is in het bewustzijnsveld, en daar de binnenkomende gebeurtenissen verwerkt om zich aan te kunnen passen)

2. Het persoonlijke onbewuste bevat ... vergeten of onderdrukte inhouden, of indrukken die te zwak waren om het bewustzijn te bereiken.
(m.a.w. het 'persoonlijke onbewuste' omvat het toegankelijke en ontoegankelijke geheugen)

3. Het collectieve onbewuste is een erfenis van onze voorouders ... niet individueel maar gemeenschappelijk voor alle mensen en is de echte basis van de psyche. ...
Maar van het collectieve onbewuste, zijnde een tijdloze en universele psyche, zouden we reacties verwachten op universele en constant aanwezige toestanden, of het nou psychologische, fysiologische of fysiek is. Het collectieve onbewuste, voor zover we er iets van kunnen zeggen, schijnt te bestaan uit mythologische motieven of oerbeelden; deze vinden hun vertolking in de mythgen van alle volkeren. In feite kan de gehele mythologie opgevat worden als een soort projectie van het collectieve onbewuste.
We zien dat bijvoorbeeld heel duidelijk als we kijken naar de sterrebeelden aan de hemel, waarvan de oorspronkelijke, chaotische vormen tot zinvolle beelden werden door de erop geprojecteerde beelden. Dit verklaart de invloed van de sterren zoals de astrologen die zien. Deze invloeden zijn onbewuste, introspectieve waarnemingen van de activiteiten van het collectieve onbewuste.
(m.a.w. het 'collectieve onbewuste' is de geestelijke wereld met daarin onze geestelijke begeleiders)


terug naar het literatuuroverzicht






^