Christelijke kruisvormen
1. Verschillende christelijke kruisvormen
Het Griekse of gelijkbenige kruis is de oervorm, die te allen tijde bij veel volkeren voorkomt, de eerste zeven kruisen hebben dan ook het gelijkbenige kruis als grondvorm. Het Taukruis hangt samen met Tammuz, het pauselijke en kardinaalskruis hangen samen met de levensboom en de laatste drie zijn nieuwvormen uit de vijfde eeuw en later.
Het kruis van de levensboom komt uit voorafgaande godsdiensten en het heeft de dwarsbalk (twee takken) lager dan het Latijnse kruis. De levensboom komt veel voor op christelijke ikonen uit de eerste eeuwen, doordat christenen uit die tijd Jezus' leer over het eeuwige leven weerspiegeld zagen in de betekenis van de voor hen vertrouwde levensboom.
2. De kentekens van latere religieuze ordes
Van de herkenningstekens van religieuze ordes houdt 67% rechtstreeks verband met het gelijkbenige kruis, 28% is er op enigerlij wijze van afgeleid en 5% niet. Ook de tekens van koninklijke en militaire ordes zijn voornamelijk gevormd naar het gelijkbenige kruis.
Het gelijkbenige kruis wordt blijkbaar algemeen ervaren als een teken van betrouwbaarheid, deugdelijkheid en volmaaktheid, een teken waarmee je op anderen een gunstige indruk maakt. Het gelijkbenige kruis hangt samen met het getal vier en het Griekse woord 'tetra-gonos' betekent niet alleen vierhoekig en vierkant, maar ook sterk en volmaakt.
Invloed van zinnebeelden
Hoezeer zinnebeeldige voorstellingen uit de Oudheid nog steeds hun uitwerking hebben op de mens in de huidige tijd, blijkt wel uit de Mesopotamische visgod Oannes.Oannes draagt een vis op zijn rug op een zodanige wijze, dat zijn hoofd samenvalt met de vissenkop, waarbij de bek als een hoofddeksel op zijn hoofd staat.
Astrologisch begon het tweeduizendjarige Vissentijdperk met de komst van Jezus naar de aarde. Vissen is het sterrenbeeld van zelfonderzoek en zelfopoffering. Als een teken daarvan dragen Oostersorthodoxe bisschoppen een bolvormig hoofddeksel dat een weergave is van de uitstraling van hun door zelfbezinning en gebed ontwikkelde kruinchakra (de Poort van Brahman, de band met boven), terwijl westerse bisschoppen een mijter dragen, een vissenbek als weergave van Jezus' zelfop-offering, waarop in de westerse kerken de nadruk is komen te liggen onder invloed van het schuldgevoel van Petrus (hij loochende driemaal een volgeling van Jezus te zijn) en Paulus (Jezus verweet hem zijn leerlingen te vervolgen), later versterkt door het schuldgevoel van Augustinus vanwege zijn losbandige jeugd, wat tot uiting kwam in zijn remmende leer van de zogenaamde 'erfzonde'.
Het woord 'mijter' komt van het Griekse 'mitra': Aziatische hoofdband, wat vermoedelijk samenhangt met de naam van de god Mitras, die - maar op een andere wijze - ook een rol speelde in de vorm van 'sterf en wordt geboren', zoals Jezus. Op een voor velen verborgen wijze heeft het verre verleden nog steeds zijn invloed op het heden.
terug naar het overzicht
terug naar het weblog
^